เกษตรกรรม » ปลูกพืช 9 ทิศ ใน 1 หลุม หรือ หลุมพอเพียง ไล่แมลง พืชดูแลกันเอง

ปลูกพืช 9 ทิศ ใน 1 หลุม หรือ หลุมพอเพียง ไล่แมลง พืชดูแลกันเอง

12 กุมภาพันธ์ 2025
128   0

ปลูกพืช 9 ทิศ ใน 1 หลุม หรือ หลุมพอเพียง ไล่แมลง พืชดูแลกันเอง

หลุมพอเพียง

ทำความรู้จัก หลุมพอเพียง คืออะไร?

หลุมพอเพียง ฟังชื่อแล้วหลายท่านอาจจะยังไม่ค่อยรู้จัก หลุมพอเพียงนั้นเป็นแนวคิดในการปลูกต้นไม้หลายชนิดรวมกันหนึ่งหลุม ให้ต้นไม้แต่ละชนิดช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกัน พึ่งพาอาศัยข้อดีของกันและกัน เช่น ต้นไม้ใหญ่ เป็นร่มเงาให้ต้นไม้เล็ก พืชเลื้อยคลุมหน้าดินลดการระเหยของน้ำในหน้าดิน ช่วยให้พืชในหลุมทนแล้งได้ดี หรือ พืชสมุนไพรที่มีฤทธิ์แสบร้อย ช่วยขับไล่แมลงที่จะบุกรุกเข้ามาในสวน วันขอนำเสนอตัวอย่างหลุมพอเพียงซึ่งมีชื่อว่า “หลุมส้มตำ” จะเป็นอย่างไรนั้นไปดูกันเลย หลุมส้มตำ ประกอบด้วย ต้นกล้วย มะละกอ มะเขือ มะนาว พริก ที่ตั้งชื่อว่าหลุมส้มตำเนื่องจากพืชที่ปลูกนี้เป็นส่วนประกอบของส้มตำอาหารยอดนิยมของคนไทยนั้นเอง ซึ่งพืชจำพวกนี้เมื่อปลูกหลุมเดียวกันจะช่วยเกื้อกูลกันในด้านต่าง ๆ มากมาย

แนวทางการปลูกพืช 9 ทิศ หรือ เรียกง่ายๆ ว่า หลุดพอเพียง นั้นเอง มีอะไรบ้าง ปลูกยังไง เริ่มจากไหน บทความนี้เรามีคำตอบครับ

  • ตรงกลาง
    ปลูกพืชพี่เลี้ยง เช่น กล้วย 1-2 ต้น ให้ความชุ่มชื้น กับไม้ทั้ง 8 ต้น บังแดดตอนบ่ายให้พืชอื่นๆ เมื่อปลูก 1 ปี จะได้กล้วยเครือแรกให้ตัดทิ้ง ปล่อยหน่อใหม่ให้เกิดขึ้นมา
  • ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ
    ปลูกไม้หลัก ปลูกห่างจากกล้วย อย่างน้อย 50 ซม. ให้กล้วยเป็นพี่เลี้ยง ให้ความชื้นบังแดดจนกว่าจะโต เช่น ขนุน มะม่วง มะนาว กระท้อน
  • ทิศตะวันออก
    ปลูกไม้ดอก ที่ชอบแดดช่วงเช้า ปลูกเพื่อล่อผึ้งมาผสมเกสร
  • ทิศตะวันออกเฉียงใต้
    ปลูกผักสวนครัว ที่ชอบแดดเช้า ปลูกใกล้ไม้ดอก เช่น พริก มะเขือ กะเพรา ผักต่างๆ ที่เป็นไม้พอกิน เก็บผลได้ไว
  • ทิศใต้
    ปลูกไม้หัวใต้ดิน ทิศใต้ได้รับแดดบ่ายมาก เอาไม้ห้วใต้ดินไม่กลัวแดด ต้องการน้ำน้อย ช่วยคลุมดินได้ไว เช่น มัน เผือก ข่า ขิง กระชาย ขมิ้น เป็นต้น
  • ทิศตะวันตกเฉียงใต้
    ปลูกไม้เบิกนำ ทิศนี้รับแดดบ่ายเต็มที่ เลือกพืช โตไว ต้องการน้ำน้อย หนึ่งปีได้กิน ตัดแต่งทรงไม่ให้สูง ให้เก็บดอก ยอดกินง่าย กิ่งใบ ย่อยสลายเป็นปุ๋ยให้หลุมได้ง่าย เช่น แค มะรุม ขี้เหล็ก เป็นต้น
  • ทิศตะวันตก
    ปลูกพืชคลุมดิน ทิศนี้ก็รับแดดบ่ายเต็มๆ ปลูกไม้พอกิน ไม้พุ่ม ไม้เตีย ใบเยอะ ช่วยบังแดดให้ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ทิศเหนือ ตัดใบมาคลุมหลุมแทนฟางได้ เช่น อ้อย อ้อยดำ ตะไคร้ หญ้าหวาน ข้าวโพด
  • ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ
    ปลูกผักอายุยืน ผักพื้นบ้าน ที่ปลูกครั้งเดียวแล้วเก็บกินได้ตลอด เป็เช่น ผักไชยา ผักชะอม ผักหวาน ดีปลาช่อน ผักหลอด เหรียง เป็นต้น
  • ทิศเหนือ
    ปลูกสมุนไพร เช่น สาบเสือ ฟ้าทะลายโจร เป็นต้น ดูน้อยลง

หลุมพอเพียง

ข้อดีของการปลูกพืชแบบหลุมพอเพียง

ถือเป็นกุศโลบายอย่างหนึ่งที่ทำให้พืชหลักที่ต้องการปลูก เช่น ไม้ผล ไม้ยืนต้น ไม้ป่ายืนต้น เจริญเติบโตและมีโอกาสรอดสูง เพราะผู้ปลูกจะคอยห่วงใยหมั่นดูแล ทำให้พืชหลัก ดังกล่าวเจริญเติบโตดีกว่าปกติอีกด้วยและหากพืชชนิดใดชนิดหนึ่งจะเบียดเบียนพืชอื่นมากเกินไปก็คอยควบคุมให้เหมาะสมตัดแต่งทรงพุ่มจัดพืชหรือเถาเลี้อยให้เหมาะสมตัดแต่งทรงพุ่มจัดพืชหรือเถาเลี้อยให้เหมาะสม สำหรับพืชพี่เลี้ยงก็ไม่ต้องใส่ใจมาก


บทความอื่นที่น่าสนใจ