วิธีการปลูกข่า เทคนิคง่ายๆ รายได้ดี
วิธีการปลูกข่า
ข่า เป็นพืชที่มีลำต้นอยู่ใต้ดินเรียกว่า “เหง้า” มีข้อ และปล้องเห็นได้ชัดเจน เนื้อในมีสีเหลือง และมีกลิ่นหอมเฉพาะลำต้นที่อยู่เหนือพื้นดินสูงถึง ๒ เมตร ใบสีเขียวออกสลับข้างกัน ดอกออกเป็นช่อที่ยอด ส่วนที่ใช้บริโภค คือ เหง้า ดอก หน่ออ่อน
การขยายพันธุ์ ขยายพันธุ์โดยหัว(เหง้า) ใต้ดิน
พันธุ์ที่ปลูก ข่าหยวก เป็นพันธุ์ที่นิยมปลูกและเป็นที่ต้องการของตลาด
การปลูกข่า
ควรเริ่มปลูกข่าในช่วงฤดูฝน ประมาณเตือนพฤษภาคม – มิถุนายน
- เตรียมพันธุ์ โดยเลือกจากแปลงที่ปลูกเดิม เลือกเหง้าอ่อนที่มีการแทงยอดพร้อมเจริญเติบโตประมาณ 4 – 5 ต้น
- เตรียมหลุมปลูก ระยะ 1 เมตร x 1 เมตรโดยปลูกแบบสลับฟันปลา เตรียมหลุมปลูก ขนาดกว้าง40 – 50 เซนติเมตร หลุมลึกประมาณ 10 เชนติเมตร หรือขุดลึกประมาณ 1 หน้าจอบ
- รองกันหลุม ด้วยปุ๋ยอินทรีย์อัดเม็ด ประมาณ 1- 2 ช้อนแกง หรือ 1 กำมือ
- ปลูกแล้ว ใช้ฟางหรือเศษหญ้าคลุมโคนต้น
- รดน้ำ 7 – 10 วัน ต่อครั้ง ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ แต่การปลูกข่าบนคันบ่อ ไม่ต้องกังวลเรื่องการให้น้ำเพราะข่าจะได้รับความชื้นจากบ่อปลาอยู่แล้ว
การใส่ปุ๋ย
ใส่ครั้งเดียวเมื่อรองกันหลุมจนกระทั่งเริ่มเก็บเกี่ยว หลังจากนั้นจะใส่ทุกครั้งที่ทำการเก็บเกี่ยวโดยจะใส่ปุ๋ยเคมีสูตรเสมอ ปุ๊ยอินทรีย์อัดเม็ด หรือปุ๋ยหมัก ประมาณ 1 กำมือ บางรายอาจใช้ปุ๋ยน้ำหมักในการบำรุงต้น โดยจะรดปุ๋ยน้ำหมักหลังจากทำการเก็บเกี่ยว เช่นกัน
การเก็บเกี่ยว
การเก็บเกี่ยวซ่าของจังหวัดสมุทรปราการจะเก็บข่าอ่อนเพื่อจำหน่ายเพราะสามารถขายได้ราคาดีกว่าข่าแก่ โดยจะเริ่มเก็บเกี่ยวหลังจากปลูกข่าได้ ประมาณ 8 เดือน แต่จะไม่ขุดทั้งกอ ขุดเฉพาะข่าอ่อนเท่านั้น เมื่อขุดแล้วจะเอาดินกลบหลุมแล้วตัดย่อยใบข่าที่ตัดออกเอาไปกลบโคนกอข่าแล้วรดด้วยน้ำหมักชีวภาพหลังจากนี้อีกประมาณ 3 – 4 เดือน ก็จะขุดข่าได้อีกครั้ง
- เลือกส่วนที่จะทำการเก็บเกี่ยว โดยเลือกส่วนที่อยู่รอบนอกกอที่แตกออกมา ส่วนต้นไม่ควรมีใบเกิน 5 ใบ แล้วตัดใบส่วนนั้นทิ้ง เพื่อความสะดวกในการขุด
- ขุดข่า โดยขุดเอาเฉพาะข่าอ่อนส่วนที่ต้องการออกมา แล้วตัดส่วนลำต้นให้เหลือประมาณ 10 – 25 เซนติเมตร ใส่ปุ๋ยแล้วกลบหลุมด้วยใบข่าที่ตัดทั้งหรือถางหญ้าบริเวณรอบ ๆ โคนกอข่า วิธีนี้ช่วยทำให้ได้ข่าอ่อนที่มีสีขาว ยอดอ่อนสีแดงสวย
- นำข่าที่ขุดมาล้างเอาดินออกด้วยเครื่องฉีดน้ำอัดแรงตัน แล้วตัดแต่งลอกเอาเปลือกที่มีสีดำและส่วนที่ไม่ต้องการออก ตัดแต่งแล้วแช่ในน้ำสารส้ม (เอาสารสัมมาละลายน้ำ) ประมาณ 2 – 3 ชั่วโมง วิธีนี้เป็นการล้างยางข่าที่ไหลออกมาหลังจากทำการตัดแต่ง และจะทำให้ข่าดูขาวมากขึ้น แล้วนำไปบรรจุใส่ถุงเพื่อจำหน่าย
การขุดข่า สามารถขุดเก็บผลผลิตได้ทุกวันแล้วแต่ความต้องการและข้อตกลงระหว่างเกษตรกรกับผู้รับซื้อ ดังนั้นเกษตรกรจะทำการขุดข่าประมาณวันละ 15 – 20 กอ แล้วหมุนเวียนไปกอใหม่ไม่ได้ขุดกอเดิมทำให้ข่ามีช่วงเวลาในการเจริญเติบโต สามารถเก็บเกี่ยวได้นาน
การจำหน่าย
บรรจุถุงพลาสติกใส ขนาดถุงละ 5 กิโลกรัม และ 10 กิโลกรัม ขายให้กับผู้รับซื้อ โดยผู้รับซื้อจะเข้ามารับข่าที่เกษตรกรเตรียมไว้ถึงบ้าน แต่จะเข้ามารับผลผลิต 2 วันต่อครั้ง (วันเว้นวัน) ทำให้เกษตรกรเก็บเกี่ยวข่าตามช่วงเวลาที่ผู้รับซื้อกำหนดด้วย ราคาขึ้นอยู่กับความต้องการของตลาด
ที่มา : เทคโน…เกษตร, สำนักงานเกษตรจังหวัดสมุทรปราการ, www.sarakaset.com
บทความอื่นที่น่าสนใจ
