พืชสมุนไพร ป้องกันและกำจัดศัตรูพืช
สมุนไพร ที่มีประสิทธิภาพป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืช ได้แก่ หางไหลขาว (โล่ติ๊น) หางไหลแดง (กะเพียด) ยาสูบ (ยาฉุน) เถาบอระเพ็ด สาบเสือ พริกไทย ข่าแก่ ขมิ้นชัน ตะไคร้หอม ตะไคร้แกง ดีปลี พริก โหระพา สะระแน่ กระเทียม กระชาย กะเพรา ใบผกากรอง ใบดาวเรือง ใบมะเขือเทศ ใบคำแสด ใบน้อยหน่า ใบยอ ใบลูกสบู่ต้น ใบลูกเทียนหยด ใบมะระขี้นก เปลือกว่านหางจระเข้ ว่านน้ำ เมล็ดโพธิ์ เมล็ดแตงไทย เปลือกมะม่วงหิมพานต์ ดอกลำโพง ดอกเฟื่องฟ้าสด กลีบดอกชบา ลูกทุเรียนเทศ รากเจตมูลเพลิงแดง
พืชสมุนไพร ป้องกันและกำจัดศัตรูพืช ที่มี ประสิทธิภาพป้องกันกำจัดหนอนชนิดต่างๆ ได้แก่ สะเดา (ใบ+ผล) หางไหลขาว (โล่ติ๊น) หางไหลแดง (กะเพียด) หนอนตายหยาก สาบเสือ ยาสูบ (ยาฉุน) ขมิ้นชัน ว่านน้ำ หัวกลอย เมล็ดละหุ่ง ใบและเมล็ดสบู่ต้น ดาวเรือง ฝักคูนแก่ ใบเลี่ยน ใบควินิน ลูกควินิน ใบมะเขือเทศ เถาบอระเพ็ด ใบลูกเทียนหยด เปลือกใบเข็มป่า เปลือกต้นจิกและจิกสวน ต้นส้มเช้า เมล็ดมันแกว ใบยอ ลูกเปลือกต้นมังตาล เป็นต้น
พืชสมุนไพร ป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืช สามารถแยกตามชนิดของแมลงศัตรูพืชได้ดังนี้
สะเดา (Neem tree)
ประโยชน์ ใช้ได้ผลดีกับหนอนใยผักหนอนชอนใบ หนอนกระทู้ หนอนกอ หนอนใยกะหล่ำปลี หนอนเจาะยอดคะน้า หนอนหนามเจาะสมอฝ้าย หนอนหลอดหอม และหนอนบุ้งปอแก้ว
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
นำเมล็ดแก่ปริมาณ 1 กิโลกรัม มาบดให้ละเอียด จากนั้นแชนน้ำ 20 ลิตร หมักทิ้งไว้ 24 – 28 ชั่วโมง จึงนำมาใช้ฉีดพ่นป้องกันกำจัดแมลงหรือนำเมล็ดสะเดาแห้งที่ยังคงมีเปลือกหุ้มเมล็ดและเนื้อเมล็ดมาบดให้ละเอียด นำผงที่บดได้ปริมาณ 1 กิโลกรัม ใส่ไว้ในถุงผ้าขาวบาง แล้วนำไปแชในน้ำ 20 ลิตร ทิ้งไว้นาน 24 – 28 ชั่วโมง ใช้มือบีบถุงตรงส่วนของผงสะเดาเพื่อให้สาร Azadirachtin ที่อยู่ในผงสะเดาละลายออกมาให้มากที่สุด นำไปฉีดป้องกันกำจัดแมลง อาจผสมสารจับใบเพื่อให้สารจับกับใบพืชได้ดีขึ้น ใช้ฉีดพ่น 5 – 7 วันต่อครั้ง โดยเวลาฉีดพ่นควรทำในตอนเย็นจึงจะได้ผลดีเพราะสารนี้จะสลายตัวได้ง่ายเมื่อถูกแสงแดด
ยาสูบ (Tobacco)
ประโยชน์ ใช้ในการป้องกันและกำจัดเพลี้ยอ่อน เพลี้ยกระโดด เพลี้ยไฟ หนอนกอ หนอนกะหล่ำ หนอนชอนใบหนอนเจาะสมอฝ้าย หนอนผีเสื้อ ด้วงหมัดกระโดด และไรต่างๆ
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
ใช้ใบยาสูบแห้งปริมาณ 1 กิโลกรัม แช่ในน้ำ 2 ลิตร เป็นเวลา 24 – 48 ชั่วโมง เวลานำไปใช้กรองเอาแต่น้ำหมักแล้วเติมน้ำลงไปอีก 60 ลิตร นำไปฉีดพ่น โดยหลังจากฉีดพ่นแล้ว 3 – 4 วัน จึงสามารถนำผลผลิตไปบริโภคได้
ตะไคร้หอม (Citronella grass)
ประโยชน์ ใช้ป้องกันและกำจัดหนอนกระทู้ หนอนใยผัก ยุง เห็บ หมัดและแมลงสาบ ใช้ในการล่อแมลงวันทอง ตัวผู้ และขับไล่มอดข้าวเปลือก
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
ใช้ใบแก่สดผสมกับเหง้าข่าสดและใบสะเดาสดอย่างละ 1 กิโลกรัม นำมาผสมกันแล้วบดให้ละเอียด จากนั้นแช่ในน้ำ 10 ลิตร เป็นเวลา 24 – 48 ชั่วโมงเวลานำไปใช้กรองเอาเฉพาะน้ำปริมาณ 150 มิลลิลิตร ผสมกับน้ำ20 ลิตร ฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืช หรือนำใบตะไคร้หอมมาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วบดให้ละเอียดประมาณ 1 กิโลกรัม แชในน้ำ 10 ลิตร เป็นเวลา 24 – 48 ชั่วโมง จากนั้นกรองเอาแต่น้ำผสมสารจับใบ เช่น สบู่ หรือแชมพู ฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืช ส่วนน้ำมันหอมระเหยที่สกัดได้จากใบของตะไคร้หอมใช้ผสมกับน้ำมันหอมระเหยชนิดอื่นๆ เช่น ขมิ้นชัน วานิลลา ยูคาลิปตัสลาเวนเดอร์ ฯลฯ ใช้ฉีดพ่นไล่ยุง เห็บ หมัดได้ดี
หนอนตายหยาก
ประโยชน์ ใช้เป็นสารป้องกันกำจัดหนอนกัดกินใบ และเพลี้ยอ่อน กำจัดเชื้อสาเหตุโรคพืช เช่น Rhizoctonia solaniและ Ervinia carotovora รวมทั้งการกำจัดลูกน้ำยุง
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
ใช้รากสดปริมาณ 1 กิโลกรัม บดให้ละเอียดแล้วแชในน้ำ 20 ลิตร เป็นเวลา 24 – 48 ชั่วโมง นำน้ำที่หมักได้ฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืช
ขมิ้นชัน (Turmeric)
ประโยชน์ ใช้ป้องกันและกำจัดหนอนใยผัก หนอนกระทู้ผัก หนอนหลอดหอม หนอนเจาะยอดกะหล่ำ หนอนผีเสื้อต่างๆ ด้วงถั่วเขียว ด้วงงวงข้าว มอดแป้ง มอดข้าวเปลือก แมลงวันเจาะต้นถั่ว แมลงวันทอง แมลงวันแตง และไรแดง
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
ใช้เหง้าแก่สดปริมาณ 500 กรัม บดให้ละเอียด แช่ในน้ำ 20 ลิตร เป็นเวลา24 – 48 ชั่วโมง เวลาใช้กรองแต่น้ำฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืช หรือใช้เหง้าแก่สดปริมาณ 500 กรัม บดให้ละเอียดแช่ในน้ำ 2 ลิตร เป็นเวลา 24 ชั่วโมง กรองแต่น้ำจะได้สารละลายเข้มข้น เวลาใช้นำสารละลายเข้มข้นนี้ผสมกับน้ำ 8 ลิตร ฉีดพ่นป้องกันและกำจัดหนอนใยผัก หนอนหลอดหอม ได้ดี
ดาวเรือง (Marigold)
ประโยชน์ ใช้ป้องกันและกำจัดเพลี้ยกระโดด เพลี้ย จักจั่น เพลี้ยหอยเพลี้ยอ่อน เพลี้ยไฟ หนอนใยผัก หนอนผีเสื้อกะหล่ำ ด้วงปีกแข็ง แมลงหวี่ขาว แมลงวัน ตั๊กแตน ไส้เดือนฝอย
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
นำดอกดาวเรืองมาคั้นกรองเอาแต่น้ำจะได้สารเข้มข้น น้ำคั้นดอกดาวเรืองเข้มข้น 1 ลิตรผสมน้ำ 10 ลิตร ก่อนนำไปใช้ฉีดพ่น ผสมน้ำสบู่หรือแชมพูเล็กน้อย เพื่อเป็นสารจับใบ
บอระเพ็ด (Heart-leaved moonseed)
ประโยชน์ ใช้ป้องกันและกำจัดหนอนกอหนอนกระทู้ ใช้กำจัดโรคของข้าว ได้แก่ โรคตายพราย โรคยอดเหี่ยว โรคข้าวลีบ
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
นำลำต้นหรือเถาบอระเพ็ดปริมาณ 1 กิโลกรัมมาสับเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วทุบให้ละเอียด แชในน้ำ20 ลิตร เป็นเวลา 24 – 48 ชั่วโมง นำน้ำที่หมักได้ฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืช หรือนำเถาบอระเพ็ดปริมาณ 5 กิโลกรัม สับเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วทุบให้ละเอียด แชในน้ำ 20 ลิตร นาน 2 – 3 ชั่วโมง แล้วนำน้ำที่ได้ไปฉีดพ่นในแปลงเพาะกล้า หรือนำเถาบอระเพ็ดปริมาณ10 กิโลกรัม มาตัดเป็นท่อนๆ ขนาดประมาณ 3 – 5 นิ้ว หว่านในนาข้าวพื้นที่ 1 ไร่ หลังปักดำหรือหว่านข้าวแล้ว 1 สัปดาห์ และเมื่อข้าวอายุ 2 เดือนใช้ควบคุมหนอนกอและหนอนกระทู้ข้าวได้ดี
” พืชสมุนไพร ป้องกันและกำจัดศัตรูพืช “
พริกขี้หนู (Bird chilli)
ประโยชน์ ผลสุกของพริกมีคุณสมบัติในการฆ่าแมลง ใช้ป้องกันและกำจัดหนอนผีเสื้อกะหล่ำ เพลี้ยอ่อนด้วงงวงช้าง ด้วงเต่า มด และแมลงในโรงเก็บ
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
นำพริกแห้งปริมาณ 100 กรัม ต้มในน้ำ 1 ลิตร ให้เดือด นำพริกมาตำให้ละเอียดแล้วนำไปละลายในน้ำที่ต้ม กรองเอาแต่น้ำและเติมน้ำเพิ่มไปอีก 20 ลิตร ก่อนใช้นำไปใช้ผสมสารจับใบ เช่น น้ำสบู่ แชมพูสามารถฉีดพ่นได้ทุกๆ 7 วัน อย่างไรก็ตามความเข้มข้นที่ใช้ในพืชแต่ละชนิดแตกต่างกัน หากใช้ความเข้มข้นสูงเกินไปอาจทำให้เกิดใบไหม้ได้ จึงควรมีการทตสอบก่อนใช้
ยี่โถ (Oleander)
ประโยชน์ ใช้ป้องกันและกำจัดหนอนกินใบและกินยอดพืช ด้วงปีกแข็งต่างๆมด แมลงกัดกินใบ ในดอกมีสารที่สามารถดึงดูดแมลงวันทองได้
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
นำดอกและใบยี่โถปริมาณ 1 กิโลกรัม ม้าบดให้ละเอียด แช่ในน้ำ 10 ลิตร เป็นเวลา 48 – 60 ชั่วโมงกรองเอาแต่น้ำไปฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงและหนอนหลายชนิด หรือนำใบและเปลือกลำต้นยี่โถปริมาณ 1 กิโลกรัมมาบดให้ละเอียด แช่ในน้ำ 10 ลิตร เป็นเวลา 30 – 60 นาที นำไปฉีดพ่นมดที่อยู่ตามลำต้นของไม้ผลได้ หรือนำใบมาหั่นเป็นฝอย 100 กรัม คลุกกับเมล็ดถั่วเหลือง 2 – 3 กิโลกรัม สามารถเก็บเมล็ดถั่วเหลืองได้นาน 6 เดือน โดยไม่มีแมลงศัตรูเข้า ทำลาย
สาบเสือ (Siam weed)
ประโยชน์ ใช้ป้องกันและกำจัดหนอนและเพลี้ยหลายชนิด
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
นำต้นและใบสาบเสือมาตากแดดให้แห้งแล้วบดให้ละเอียดเป็นผง แช่ในน้ำโดยใช้อัตราส่วนผงสาบเสือ 100 กรัม ต่อน้ำ 2 ลิตร เป็นเวลา 24 – 48 ชั่วโมง นำสารที่ได้ฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืชทุก 5 – 7 วัน
ข่า (Galangal)
ประโยชน์ ใช้ป้องกันและกำจัดด้วงงวงข้าว มอดแป้ง แมลงวันทอง
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
นำเหง้าข่าสดปริมาณ 500 กรัม หรือเหง้าข่าตากแห้งปริมาณ 300 กรัม มาหั่นและบดให้ละเอียด แช่ในน้ำ 20 ลิตร เป็นเวลา 24 – 48 ชั่วโมง กรองเอาแต่น้ำใช้ฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืช หรือนำเหง้าข่า เมล็ดสะเดา และใบตะไคร้หอมปริมาณชนิดละ 1 กิโลกรัม มาบดให้ละเอียดผสมกันแช่ในน้ำปริมาณ 5 ลิตร เป็นเวลา 24 – 48 ชั่วโมง กรองเอาแต่น้ำได้สารสกัดเข้มข้น เวลาใช้นำสารที่สกัดได้ 1 ลิตร ผสมกับน้ำ 20 ลิตร ใช้ฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืช
ว่านน้ำ (Sweet flag)
ประโยชน์ ใช้ป้องกันและกำจัดแมลงกัดกินผัก ด้วงหมัดผัก หนอนกระทู้ผัก แมลงวันแตง แมลงวันทอง ด้วงงวงช้าง ด้วงเจาะเมล็ดถั่ว มอดตัวป้อม มอดข้าวเปลือก และแมลงในโรงเก็บเมล็ดพืช
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
นำเหง้าว่านน้ำสดปริมาณ 50 กรัม มาบดให้ละเอียด แชในน้ำปริมาณ 4 ลิตร เป็นเวลา 24 ชั่วโมง หรือต้มในน้ำนาน 45 นาที กรองเอาแต่น้ำผสมสารจับใบ เช่น น้ำสบู่ หรือแชมพู ใช้ฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืชวันละ 1 ครั้ง เมื่อพบศัตรูพืช หรือนำเหง้าว่านน้ำแห้งผสมกับเหง้าขมิ้นชันแห้งชนิดละ 1 กิโล่กรัม บดให้ละเอียด แชในน้ำปริมาณ 20 ลิตร เป็นเวลา 24 – 48 ชั่วโมง กรองเอาแต่น้ำฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงวันและหนอนกระทู้ในผักได้ หรือนำเหง้าแห้งมาบดเป็นผง คลุกเคล้ากับเมล็ดพันธุ์ในอัตราส่วนเมล็ดพันธุ์ 50 กิโลกรัม ต่อผงว่านน้ำ 1 กิโลกรัม สามารถป้องกันและกำจัดด้วงเจาะเมล็ดถั่ว มอดตัวป้อม มอดข้าวเปลือก และแมลงในโรงเก็บชนิดอื่นๆ ได้ หรือนำเมล็ดถั่ว ข้าวโพด หรือข้าว มาคลุกเคล้ากับน้ำมันหอมระเหยของว่านน้ำในอัตราส่วนเมล็ดพันธุ์ 150กิโลกรัม ต่อน้ำมันหอมระเหยของว่านน้ำ 5 มิลลิลิตร ก่อนเก็บรักษาในโรงเก็บ
หางไหลแดง (Tuba root)
ประโยชน์ ใช้ป้องกันกำจัดแมลงศัตรูที่ทำความเสียหายในโรงเก็บ ด้วงต่างๆตั๊กแตนปาทังก้า มอดดิน หนอนกระทู้หนอนกอข้าว
วิธีการใช้ป้องกันกำจัดศัตรูพืช
ใช้รากสดปริมาณ 200 – 300 กรัม นำมาทุบให้เนื้อไม้แตก แชในน้ำ 20 ลิตร เป็นเวลา 24 ชั่วโมง จึงกรองเอาน้ำไปใช้ฉีดพ่นป้องกันและกำจัดแมลงศัตรูพืช หรือหั่นรากหางไหลเป็นชิ้นเล็กๆ และทุบให้ละเอียด นำไปหว่านให้ทั่วในนาข้าวและทิ้งไว้นานอย่างน้อย 24 ชั่วโมง วิธีการนี้เหมาะสำหรับนาข้าวที่ไม่มีปลาช่วยป้องกันกำจัดหนอนกอข้าว
ที่มา : ดร.เทิดศักดิ์ โทณลักษณ์ สาขาวิชาวิทยาการสมุนไพร คณะผลิตกรรมการเกษตร โทรศัพท์ 087-0878448 E-mail:th.thonnalak@gmail.com , www.withikaset.com
บทความอื่นที่น่าสนใจ
